۱۳۸۹ آذر ۳۰, سه‌شنبه

درباره‌ی سرنوشت ِتف ِخیام که به جهان ِمثُل توفت


مست‌نوشت

فردای ِروزی که ابوافتح میزبانی ِنظام را به باده و رباعی نیک گزاشت، نظام، پیش از ترک ِخانه، خمور از خون‌آب ِدوشین، علت ِتجدید ِوضوی ابوالفتح را جویا شد، که چرا به سه‌باره‌گی ِهر نوش اتاق را ترک می‌گفت و وضو می‌کرد و برمی‌گشت تا شادنوشی ِبی‌امان را پی گیرد. ابوالفتح، به‌کندی و با بی‌میلی نشانی ِکوشک ِملک‌شاه را داد و از نظام خواست تا سراغ از تف ِخشکیده‌ای بگیرد که جایی در فاصله‌ی گام ِسوم تا چهارم از درگاه ِخروجی ِتالار، در راهرویی منقش به اشکال ِاسلیمی به کنجی افتاده مانده بود. راوی از حال ِنظام در ادامه‌ی ماجرا بی‌خبر است (ولگردی که به کنجکاوی ِعاطلانه‌ای نظام را چند تعقیب کرده بود گفته که او پس از صرف ِکله‌پاچه و رفع ِخماری ِباده، با خود خندیده، سری تکان داده، زیر ِلب چیزی به ابوالفتح گفته و بلخ را ترک کرده؛ لیک بر گزارش ِشفاهی ِیک ولگرد حجتی نیست). به هر روی، در گزارش ِمکتوبی که یکی از ندیمه‌های افلاطون به دست ِراوی رسانده آمده است:

τη σούβλα παρέμεινε στην ίδια τη γωνία του διαδρόμου για χρόνια. Μετά την πτώση του βασιλιά, όταν η επόμενη γενιά έχει σκοπό να καταστρέψει το προηγούμενο βασίλειο και το σύνολο των αντίστοιχων οργάνων της, η σούβλα προσευχήθηκε στον πανίσχυρο για να σώσει την ύπαρξή του. Υπήρξε μια επίπονη συζήτηση μέσω της οποίας ο παντοδύναμος προσπάθησε να πείσει τη σούβλα ότι η ύπαρξη είναι διαφορετικό από το να είναι σωματικά παρουσία. Αλλά στο τέλος, τη σούβλα θα μπορούσε να τον πείσει να κάνει κάτι. Οι λεπτομέρειες των διαδοχικών γεγονότων δεν αποκαλύπτονται - ακόμη και για τον Πλάτωνα ο μεγάλος. Αλλά θέλει πραγματικά να το δηλώσει ότι η σούβλα είναι τώρα όλα καλά και να είναι, μεταξύ άλλων, τίμησαν μονάδα απολαμβάνοντας τους καρπούς της Εδέμ. Είναι τόσο χαρούμενος και ο ίδιος θέλει να παραδώσει αυτό το μήνυμα σε εσάς:
"Η αλήθεια είναι το μάθημα που πήρες? αλλά δεν το κάνετε μόνοι σας καυσαερίων με συνειδητοποίησε την πραγματικότητα της? κάνει μόνο εσείς θυμωμένος και πάλι Μην υποτιμάτε ποτέ την ανακλαστική συνείδηση που έχω δώσει σε σας.".

- Πλάτων


ندیمه به محض ِتقدیم ِنامه رفت – حقیقت این که ناپدید شد، و شوربختانه راوی فرصت ِپرسش نداشت تا چندوچون ِنامه را جویا شود؛ اما ذکر ِعدن و باری‌تعالی و موناد و تقرب ِتف به‌یک‌جا در چنین متنی که خام‌دستانه نوشته شده، به قدر ِکافی تشکیک ِراوی بر صحت ِاین اعلان را آتش می‌کند.  راوی احتمال می‌دهد که تف پس از خشکیدن به‌کلی از میان رفته و گزارش ِمکتوب همه‌سر تخیلات ِایده‌ای‌ست که از تفسیر ِابوالفتح بر نابودی ِتف افاضه شده و آن را هستی‌دار کرده است. این هستی در معراجی که به جهان ِمثل داشته، بلوایی میان ِمونادها به پا کرده از این که برآمده از ماده‌ای حقیر است و صرفاً به‌ وساطتِ تعبیر ِبزرگ‌اندیشی منزلت ِلاهوتی یافته و برآهنجیده. دمیورژ ناخشنود از این بلوا او را ناکار کرده و درآخر به‌کلی به عدم حواله‌اش داده است. راوی احتمال ِدومی هم می‌انگارد که در حوصله‌ی کتابت ِحاضر نمی‌گنجد. با این همه، چیزی که خاطرش را پراشیده، علت ِتجدید ِوضوی ابوالفتح است و این که چرا او پس از بدرقه‌ی نظام تا آخر ِعمر دیگر دست به وضو نبُرد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر