۱۳۹۶ خرداد ۱۰, چهارشنبه

آن‌ها که فراموش می‌شوند

برگردانی از The-to-be-forgotten  از تامس هاردی



 I
صدایی شنیدم ریز و غم‌بار
در میانِ گورها دمی ماندم:
گفتم "چرا پژمان اید ای رفیقانِ قدیمی،
حال، که از ناآرامِ زنده‌گی رسته اید؟"

II
- " آه، این نه از بودن به این‌جا
که از مرگِ ثانی‌ ست، مرگِ آینده‌‌مان که همین نزدیکی‌ها ست؛
آن‌گاه، که نزدِ زنده‌گان، یادِ ما می‌پژمرد،
و نسیانِ پوچ فرامی‌رسد!

III
"این‌ها، نیاکانِ بخت‌یارمان،
آرمیده‌اند این‌جا، غنوده به مرگی عمیق‌تر از مرگِ ما؛
نه چهرشان می‌یابی و نه اندیشه‌شان را
به تیزترین و غریب‌ترینِ نگاه.

IV
"این‌ها به‌تمام-فراموشیده‌گان اند؛
آنان که انگار هیچ نبوده‌اند؛
خسران‌شان فراگذشته از خسرانِ نفَسِ بُریده؛
این است مرگِ ثانی.

V
"ما اما، این‌جا، هر روز
فرخنده ایم به یادآوردِ عزیزان؛ هنوز
دوامی می‌گیریم در جان‌یادِ محبوبی
به صورت، به آوا، به نگاه.

VI
"آن چه بوده اما، خاطره خواهد شد
و بعد دریای نسیانِ یادخوار؛
به گذشته‌گان می‌پیوندیم
به آنان که داستان‌شان را احدی نمی‌داند.

VII
"کدامینِ ما امیددار بود
به نمایاندنِ آن بختِ جهان‌-هش‌دار در زنده‌گی
آن هبه خاصِ اندک‌شماران که خاطره‌شان را احدی از یاد نمی‌برَد،
آن عطا که همه می‌ستایند؟

VIII
"لعبتکانِ بخت بودیم ما؛
راستی‌ها، خواستنی‌ها، خوش‌نامی‌ها را
نه جُستیم و نه پرهیختیم... مقصدمان را می‌بینیم
و با دیدن‌اش سوگ‌وار ایم."


Joseph Mallord William Turner - Death on a pale horse

۱۳۹۶ خرداد ۲, سه‌شنبه

مست‌نوشت

In Somnis Veritas


به گواهِ تجربه، رویاهای آقای ع صادقه که نباشند، مهم و به نحوِ آزارنده‌ای دلالت‌مند اند. خواب می‌بیند هدیه‌ای که برای تولدِ ب گرفته را دو غیر، لُختِ مادرزاد با دهن‌های گشاد و بزاقِ غلیظی که روی سینه‌هاشان می‌ریزد و دندان‌های کژومعوج و لب‌های آماسیده و لثه‌های آبی و چشم‌های غم‌گین اما ناآرام و ران‌های‌شان که معصومانه به هم برخورد می‌کند، گرفته‌اند و حینِ این که با هم ور می‌روند صدای‌اش را درآورده‌اند و باهاش بازی می‌کنند، با حسِ عجیب و دوگانه‌ای از خواب می‌پرد، معذب می‌شود، زود جوراب‌های‌اش را می‌پوشد انگار که همین‌ها همین‌جور لُخت و با همین ادای معصومیت و پوست‌های دانه‌دانه‌شده و سرهای بزرگ و نگاه‌های احمقانه  سرزده به اتاق‌اش آمده باشند، خوش‌بو‌کننده‌ی هوا را می‌زند، درست می‌نشیند و به این فکر می‌کند که شاید تنها راهِ رهایی از این خیالِ گند، دورریختنِ هدیه‌هایی ست که از ب گرفته، بعد از این فکر خنده‌اش می‌گیرد، جورابِ خوش‌رنگِ دراز را دست‌اش می‌کند و با خود می‌گوید این زیرپوشیدنی‌ها لطیف‌تر از آن اند که دورشان بیندازد و مهم‌تر این که عطرِ دست‌های ب و بازی‌های رنگین و شاد و شرورشان هنوز بر آن‌ها ست و هر چه باشد از این‌ها نمی‌تواند دل بکند به بهانه‌ی دورکردنِ یک خیالِ نحس، پس درعوض تصمیم می‌گیرد که دیگر از این چیزها که صدای‌اش را هر کس و ناکسی می‌تواند بشنوند و باهاش ور برود را هدیه ندهد، چون برای او هدیه یک امرِ بزرگ، عزیز و  خصوصی ست که ارزش‌ و رازش به این است که غیر حتا خواب‌اش را هم نبیند، چه برسد به این که در خوابِ آدم مزاحمِ لختِ وَررونده به آن بیاید و خیالِ لطیف و اثیریِ آدمِ خفته را با تکرارِ یک ملودیِ کودکانه روی بازی‌های پوستی بدبو کند، با لب‌خندی از رضایت از تصمیمِ بزرگ و دلالت‌مندی که گرفته همان‌جور پوشیده به خواب می‌رود و خوابِ ستاره‌ای را می‌بیند که به مرگِ خود نزدیک می‌شود و عزم کرده تا بر نیروی جاذبه‌ی کهکشان‌اش غلبه کند و این چند میلیون سالِ باقی‌مانده را در فضای تاریک آواره‌ باشد. 


Telefony


برگردانی از Telefony از Have a Nice Life





اگه عِلم حتا نصفِ اون چیزی باشه که در موردش میگن
پس من میتونم یه ماشین بسازم
که زمان رو از وسط نصف کنه
اون وقت باهاش کمرِ زمانو میشکنم
رامش میکنم

میتونم یه در بسازم
تا ازش بگذرم و سفر کنم
اونا این کارا رو با تلفنی میکنن
تو دیگه زیاد نمیبینیش،
ولی من مطمئناً میبینم
مطمئناً...
فقط اگه میتونیستم صداتو بشنوم
ولی انگار دستِ من نیس

چهرت
وقتی واسه اولین بار
 خطو وصل میکنم...
کلمه‌ها دیر میان توو ذهنم
"کسی اونجا هست؟"
جوابا از اون ور 
ترسیده و لرزنده
خفیف‌تر از هوا

"وقتی جهان از یکی نفرت پیدا میکنه، اون خودشو پرت میکنه اونجایی که دیگه دستمون بهش نمیرسه"

Alfred Rethel - Der Tod als Fruend


به یادِ پدرِ م

۱۳۹۶ اردیبهشت ۲۷, چهارشنبه

لاخه‌ها



تنها شکلِ ممکن از کنشِ سیاسیِ آینده‌گرا در عصرِ رمزگان، اندیشیدن به شکل‌های غیرِ تصویریِ کنشِ جمعی ست. اکتیویسم، با تسلیم در برابرِ اکنون‌گرایی، با حرکت در راستای منطقِ زمانی و کرداریِ وضعیت‌هایی که در مقابله با آن‌ها ظهور می‌کند (وضعیت‌هایی اساساً تصویری/خیالی، وضعیت‌هایی تهی از حیاتِ حیثِ جمعی و مشحون از مردارِ اتم‌های انباشته‌بر‌هم)، هم‌دستِ منطقِ حاکم بر همان جهانی می‌شود که سودای مقاومت در برابرِ سیطره‌ی آن را می‌پروراند. 

خوگرفتن به منطقِ دیداریِ ارتباط در فضای مجازی: تسطیحِ حواس، از یاد بردنِ اهمیتِ حضورِ چندبعدیِ دیگری در بو، زاویه، غیاب، نور و ایماهای او. فضای مجازی در حالِ از بین بردنِ سنخِ مشخصی از رابطه است، رابطه‌ای که در آن سوژه‌ی رابطه در بعیدترین فاصله‌ی ممکن با تصویر و اگوی خود و دیگری‌اش محقق می‌شود؛ رابطه‌ای که مستلزمِ مهارت و شکیبایی در آفریدن، گرفتن و بخشیدنِ نشانه‌های این حضور است. {فضای مجازی با پرکردنی شکاف‌ها، با خالی کردنِ فضا از تهی‌گاه‌ها، با برداشتنِ بارِ حضورِ چهره و ماده از رابطه، جهانی از خام‌دستی و شتاب می‌سازد که در آن اگو انتظاراتِ درون‌ساخته‌ی خود را از تصویرِ آینه‌ایِ دیگری مطالبه می‌کند}

استتیکِ دست معیارِ تنانیِ خوبی برای نزدیک‌شدن به فهمِ دیگری از اندامِ خود است. از آگاهانه‌ترین جزء (آرایشِ ناخن‌ها، نوعِ انگشتر، ساعت و ...) تا ناآگاهانه‌ترین‌شان: اطوار، نگاه‌کردن‌ها، اشاره‌ها و لمس‌های دست. استتیکِ دست، خونِ آگاهیِ حسیِ تن است.

«قومی را خدا چشم‌هاشان را به‌غفلت بست تا عمارتِ این عالم کنند. اگر بعضی را از آن عالم غافل نکنند، هیچ عالم آبادان نگردد. غفلت عمارت و آبادانی‌ها انگیزاند. آخر این طفل از غفلت بزرگ می‌شود و دراز می‌گردد و چون عقلِ او به کمال می‌رسد دیگر دراز نمی‌شود. پس موجب و سببِ عمارت غفلت است و سببِ ویرانی هوش‌یاری است.» - مولانا / فیه ما فیه

آ می‌گوید این‌بار دیگر بدونِ خداحافظی تمام کرده. «می‌دونی یه چیزاییو نمیشه عوض کرد. اینکه برای ر مهم باشه یا نباشه همکارِ کسی باشه که قبلاً باهاش خوابیده و اینو به بهانه‌ی تداومِ دوستیِ صرف مجاز بدونه. اینجور چیزا دیگه حرف زدن نداره، حتا، نه، خصوصاً اگه طرف عاشق و معشوقت باشه.» ربطیتِ خداحافظی به معنای میل به دیدارِ نهایی و نیک‌خواهی برای دیگری در ویران‌شدنِ رابطه‌ی عاشقانه‌ای که معشوق را این‌همانِ عشق می‌گیرد، بی‌ربط می‌شود. نه دیداری باقی می‌ماند که نهایی شود، نه هیچ خواستنی، که بخواهد شر باشد یا خیر، دقیقاً به این خاطر که این خودِ عاشق است که پس از این ویرانی لال و نابود می‌شود.

شکلِ مألوفِ ابتذال در ادبیات و موسیقیِ امروزِ ما: شاعرانه‌گیِ درخودمانده‌ی روایتِ کلاماً احساسی از واقعیت. نوشتار بدونِ بیگانه‌گردانی؛ نوشتارِ نویساهایی که برای مخاطبِ زنده و موقعیتِ زیسته می‌نویسند؛ نوشته‌هایی که پیام اند. کارکردِ این احساساتی‌گرایی، ارضای فوریِ سطحی‌ترین نیازها ست. کارکردی برآمده از روحِ کاهلِ قشنگِ فراخِ ما ایرانی‌ها؛ - و تقویت‌کننده‌ی آن. 

«عملِ برهنه‌شدن، مسیرِ واقعیِ میل را، که هماره دوگانه است (عشق و مرگ)، نشان می‌دهد.» - بودریار/برای نقدی از اقتصادِ سیاسیِ نشانه

تنها یک ضرورت-احساسِ ناخودمحورانه و ایثارگرایانه می‌تواند شخص را به طرفِ خوبی برای دیالوگ تبدیل کند. دانستنِ این که این واژه‌ها و ایده‌ها و موقعیت‌های دیالوگ هستند که سمت‌و‌سو و فرازونشیبِ یک دیالوگ را می‌سازند. درنگ کردن، نشان دادنِ اشتیاق، شتاب‌دادن، سکوت، همه باید در خدمتِ جانِ دیالوگ عمل کنند. من در دیالوگ صرفاً نویسنده‌ی نوشتارِ دیگری است.

 در پسااومانیسم، جایی میانِ دغدغه‌مندی به کره‌ی خاکی و حیوانیت/ناپایداریِ نوعِ انسان، و امید به برآیشِ شکل‌های نوینِ حیات به میانجیِ فرگشتِ زمینیان یا آمدنِ بیگانه‌گان، هست که به‌ترین جلوه‌گاه‌اش شدت‌مندیِ ناانسانیِ موسیقی است.

Max Ernst - Zoomorphic Couple

۱۳۹۶ اردیبهشت ۲۱, پنجشنبه

دوازده‌وجهی – هوای گنگِ دیگربوده‌گی







طلای مذابِ جاری در رگ‌هام
وقتِ خیره‌گی به انعکاسِ خورشید
آن راه به راه‌گاهِ بدن و روح
سجافِ طلایی، مرکوریِ مقدس
  اکسیر می‌سازد
هم‌می‌آرد تمامِ امپراتوری‌های واقعیت را
حال پنجمین اسطقس را دریاب
شمال، جنوب، شرق و غرب، نه ماده، نه نر

توازنِ نابِ نیالوده
شمال، جنوب، شرق، و غرب
نه نر، نه ماده
توازنِ نیالوده

عنصرِ اثیری،
  جانِ جهان
هم‌آرِ عالمِ صغیر
هم‌آرِ عالمِ کبیر

از حیوان و کان و طبیعت
  از زیرِ خاک، از فرازِ آسمان
از نردبانِ یعقوب بالا می‌روند
  از اشکفت‌های زیرزمینی تراریختار

به زاق‌دان درآیید
که جانِ افلاطونی،
   مقیم است بر همه
که هر نغمه نیایشی ست
به نزولِ بدن
که هر رقص ایثاری ست
  برای شاهِ زردپوش

سنگِ سپنتا،
  جان
زنجیرِ زرین
اخترِ شعله‌‌ور
مرگِ شاه‌ات
مُهرِ سلیمان
پوسیده‌گی،
  تطهیر

مرگِ بدن‌ات
مرگِ بدن‌ات
مرگِ بدن‌ات
...




برای اد

۱۳۹۶ اردیبهشت ۱۸, دوشنبه

یک نغمه، یک داستان و یک سنگ


برگردانی از A song, a story and a Stone از In Gowan Ring






سپیده‌دم را دیدی پس از هزار رویا؟
داستان‌ها از حیرتی کودکانه
گیجِ تماشایی از
جاودانه‌گی

می‌توانی دید، خورشید را که هم‌تافته با دریا؟
نگاره‌ها، برگ‌ها، خاطره‌ها
و سنگ‌های
خانه‌ای آشوغ

بیدار شو، بیدار شو، بیدار شو پس از آن شبِ سیاهِ تاریک
نشانه را دیدی پسِ شکل‌ها و رنگ‌ها؟
نغمه‌ای برای دل
داستانی برای خاطر
سنگی برای جان

از لتره‌های ژنده‌ی کار و آن چیزها که ناتمام مانده‌اند
جُستن و دیدن
نفَس بر نفس، یکی پسِ دیگری
زیرِ آفتاب

شکیب بودی، به تمنا، تنها، پشتِ در؟
با گل‌ها، کلمه‌ها، وعده‌ها
و سنگ‌های
خانه‌ای آشوغ

بیدارشو، بیدارشو، بیدار پس از بارشِ شبِ تار
از تمامِ آن شکل‌ها و رنگ‌ها چه مانده؟
نغمه‌ای برای دل
داستانی برای خاطر
سنگی برای جان

سپیده‌دم را دیدی پس از هزار رویا؟


۱۳۹۶ اردیبهشت ۱۳, چهارشنبه

مست‌نوشت

با kwintessens و انتشارِ خائوس از چشم‌های نابینا


« مِی نوش به نورِ ماه ای ماه که ماه / بسیار بتابد و نیابد ما را»  خیام

«و این درمان است / حکمتِ آدمی، چه باک که از پیداییِ خدا باشد / یا که از خدمتِ فریشته‌ها یا که ارواح / یا که از حدتِ عمقِ فهم... که آن خاکستران در چهره‌ات پراشیده / که چهره‌ی خاکستره‌ات بر من فریاد می‌زند / به التیامِ زخم»

که زخم، روایتِ نگاه به انس و جن و گیاه و آوا، که زخم زاییده به انتظارِ حیوان از این که فردای من بی از پسافردا، تقریری باشد رقیبِ امروز. مرضِ آدمی، انتظار، نظر، انتظار، نظاره، انتظار، نگاه.

«آدم، سَرپدر، استخوانِ هندسی، به تصویرِ خدا، مرگ را به یاد آر، که که‌ترین معمارِ گیتی ست، آن زیبِ میرا، مجسم در دل‌ات، که رهایی نداری از آن»

که فصل‌ها می‌گذرند، ساعت‌ها و ثانیه‌ها عجیل‌تر از یادآوری، عجیل‌تر از هضم. عریان، عریان. تنِ استخوان، ندای تن. مناظرِ خاکستر، که سرودهای تو بر ایوانِ این تماشا همه خاکستر. که هوای دست‌هات، همه مقدمه به خاکستر. که زمان، که دهر تن به مقابله با سیمای مرگ ست، که چهره‌ها نقابِ مرگ، غبار به خاکستر، وقتِ آگاهی به وجود.

«من پس می‌نشینم / آن پیش می‌رود / چون ماری از حیاتِ ماده / به جست‌و‌جو به خورشِ فرزندان‌اش / بال‌هاش می‌کَند / به پرواز به برِ برهوتِ جاوید... من به هزارتو می‌زنم  (هسته، جای نابوده) / مقابلِ آن‌ها و دیگران / سو به درون، نیروگیر از تاوِ خودفرما (ادای خلق، ادای مرگ)»

آی چاووشی، آی پیشا، مژده‌ ای بر کدورتِ شبنم؛ منادیِ نابودن ای؛ که سنگ‌ها بر افقِ این نگاه، مثالِ مسِ احساس اند: رنج‌سوده شاد، غربی، خوانش‌گر، خسته خلاق. و بر کناره‌های این پیش‌آمد، بر تأخیرِ این نگاه، کیمیای مرض از امعای دیو.

«طلای مایع در رگ‌هام جاری / خیره به انعکاسِ آف‌تاب / کلید به رهاییِ تن و روح / خطِ زرتاب، مرکوریِ مقدس / اکسیرآفرین / که ملکوتِ واقعیت می‌سازی / حال این ژاو را دریاب / از شمال و جنوب و شرق و غرب و ماده و نر»


و مرگِ این بدن مرگِ آن‌ها ست که در صفیرشان یادِ گیاهان از نردیانِ یعقوب بالا می‌رفت. یادِ نیایش‌گران، یادِ ایثار: زرد، به‌زنجیر، شاهانه، شعله‌ور، مطهر، مغاک‌گیر، محو. آتش، فرمانِ زمینی، عصیان، نازمینی.